Xiyar bitkisində budanma qaydaları
Xiyar bitkisinə tətbiq olunan budamanı altı qrupda toplamaq olar:
- yarpaq budanması
- yan budaqların budanması
- baş hissədən budanma
- bığcıqların budanması
- erkək çiçəklərin yığılması
- keyfiyyətsiz meyvələrin yığılması
Yarpaq budanması. Qocalan yarpaqlarla, torpağa dəyən yarpaqları budamaq, bitkilər arasında hava hərəkətinə mane olacaq yarpaqları seyrəltmək, bitki üzərində bir-birinə kölgə yaradan yarpaqları budamaq kimi fərqli məqsədlər üçün həyata keçirilir. Yarpaq saplaqları gövdədə saxlanılır. Yarpaqlar gövdədən 2-3 sm uzaqlıqdan kəsilməlidir.
Yan budaqların budanması. Yan budaqları çox olan sortlara tətbiq olunur. Əgər belə sortlarda yan budaqlara toxunulmasa bitki kol sıxlığı yaradır.
Baş hissədən budanma. Bitkinin əsas böyümə ucunun qırılaraq bitkinin uzanmasının dayandırılması üçün həyata keçirilir. Xiyar bitkisinin qısa müddətli dövr üçün istixanada saxlanılması istənilirsə, baş hissədən budanaraq böyümə bir müddətlik dayandırıla bilər. Xiyar bitkisinin boyları ikinci asqı telinə çatdığı vaxt bitkilərin əsas böyümə ucları qırılaraq böyümə dayandırılır.
Yan budaq çox verən sortlarda isə iyun ayında uclar qırılaraq bitkinin yan budaq verməsi və böyüməsi sürətləndirilir. Beləliklə, budaqlanan xiyar bitkisinin yan budaqlarının ucları budanmayaraq saxlanılır. Beləcə, sıx şəkildə inkişaf etməyə yönləndirilən xiyar bitkisinin gün işığının yandırıcı zərərlərindən qorunması təmin olunur, istixana içi istilikləri bir qədər azaldıla bilir.
Bığcıqların budanması. Xiyar bitkisinin asqı iplərinə dolanmasını təmin edən bığcıqlardan başqa digər bığcıqlar budanır və bitkidən əbəs yerə qida maddələri istifadə etməsinin qarşısı alınır.
Erkək çiçəklərin yığılması. Əgər xiyar sortu erkək və dişi çiçəklər verən bir sortdursa, erkək çiçəklərin hamısı açdıqdan 24 saat sonra yığıla bilər. Beləliklə, bir tərəfdən bitkidən qida maddəsi istifadəsinin qarşısı alınarkən, digər tərəfdən də çürümüş erkək çiçəklərin Botrytisin meydana gəlmə mənbəyi olmasına imkan yaradılmır.
Təkcə dişi çiçək açan sortlarda yaz və payız əkinində 30-70 sm, tək oktyabr əkinində isə 40-50 sm-ə qədər olan bütün çiçəklər yığılır. Payızlıq partenokarp dişi çiçəkli sortlarda iqlim normasından daha yüksək istilik olduğu halda, gecə-gündüz istilik fərqi yüksək olduğu halda erkək çiçəklər formalaşa bilər. Meyvələrdə mayalanma nəticəsində meydana gələn deformasiyaların qarşısının alınması üçün erkək çiçəklər görünən kimi qoparılmalıdır.
Keyfiyyətsiz meyvələrin yığılması. Əyri, keyfiyyətsiz böyüyən meyvələr böyümədən yığılmalıdır. Belə olmadığı halda onlar bitkinin qida maddələrindən istifadə edirlər.
1 Şərh
Şərhiniz*salam dostlar xiyar ekirem mene deyirler ki toru kecmeye qoyma xiyari yoxsa mehsul vermir xais cvb yazin